Site Sayfaları

Şiveler


Şivelerimiz kültürel zenginliğimizin bir kanıtıdır. Ülkeden ülkeye değişen kültür yedi coğrafi bölgeye ayrılmış olan ülkemizde bölgeden bölgeye hatta yöreden yöreye de değişebilmektedir. Birbirine komşu olan iki köy arasında dahi konuşma şivesi, düğün ve nişan geleneği, giyim ve kuşam şekli gibi az ya da çok kültürel farklılıklar yaşanabilmektedir. 
İşte ülkemizin zenginliklerinden bir tanesi olan yöresel halk ağzı bir başka deyişle şive örnekleri. Kavak ilçemizin de içinde bulunduğu bölgeye ait şive örneklerinden birkaçı aşağıya çıkarılmıştır. Hatamız veya eksikliklerimiz varsa bize bildirmenizden memnuniyet duyarız. 


Acuk : Ekşi dağ elması
Afur : Ahır
Alaf : Vücut ateşi, öfke
Alentrik: Elektrik
Algun : Kanalizasyon
Amel : İshal
Anadut : Sap atmaya yarayan üç çatallı araç
Anduk : Aptal, ahmak
Aralık: Sokak
Aşene : Mutfak
Bağarsuk : Bağırsak
Bişi : Yağda pişirilmiş hamur ekmek
Bocut : Kütükten yapılmış testi
Bun : Bunaltı
Cara : Sigara
Cık : Hayır, yok anlamına çıkarılan ses
Cimcik : Bir hamur yemeği adı
Cula : Karga
Cücük : Civciv
Çeyle ; Moloz, enkaz
Çimin : Sivri sinek cinsinden ufak sineklere verilen ad
Çimmek : Yıkanmak
Çıkı : Ufak bohça
Çıtma : Kapuska
Çıtmuk : Çitenbik
Çöğdürün çüş : Tahterevalli
Çördük : Küçük bir armut çeşidi
Çötle: Çeşme lülesi
Çötür : Kısa boylu
Çokmak : Havlamak
Çostik : Hayvan boynuzu ile oynanan bir çocuk oyunu
Daku : Takı, hediye
Dansuklamak : Alay etmek
Dapçuk : Taşkın, şımarık
Deri günü: Pazartesi
Dingil Dombalak : Tepe takla
Dişöğü : Kösüre taşlarını dişleyen çekiç
Doguzluk : Fısın adı da verilir
Dümbelak: Dümbelek
Döklüm: Döküntü
Döngel: Muşmula
Ellaam: Herhalde
Emik : Köpek
Enak : Bilye
Emme : Hala
Fışkı : Çöp
Gadaşım: Kardeşim
Gingil: Horoz ibiği
Gayfaltı : Kahvaltı
Gırnata : Klarnet
Gırba : Kurbağa
Güyo: Güveyi, damat
Gırnata: Klarnet
Güdük : Kısa
Göğ ; Gökyüzü, Mavi
Gısıruk : Delik, Aralık
Gölbez : Köpek Yavrusu
Gölük : Eşek
Gövermek : Gök rengi haline gelmek
Gunnamak : Yavrulamak
Gusmak : Kusmak
Guymak : Koymak
Gödek : Saklanbaç oyununda söbeleyemeyen
Günücü : Kıskanç
Gümballa : Yatmak
Harar: Geniş Çuval
Halbur : Buğday elemeye yarayan elekten gözenekleri geniş elek
Hayva : Ayvaya verilen ad
Habar: Haber
Havf : Çeşmenin önündeki oluk
Havruz : Lazımlık, hacet kabı
Havuç : Öğütülmüş çam kabuğu, bundan elvan rengi boya yapılır.
Haydos : Çalgıcı
Hevüç: Havuç
Horuz : Horoz
Hosul : Mısırın suda pişmişi
Hörpük : helvanın keşi
Işıklık : Pencere
İdare Lambası : Küçük gaz lambası
İlimon : Limon
İlistir : Kevgir
İlk duba : İlk defa
İnge : Yenge
İskembi : İskemle
Katık: Süzme yoğurt
Kaypak : Hamurdan yapılan bir yiyecek
Kepçük : Çirkin
Kelem : Lahana
Kesmük : Elma armut gibi meyvelerin yendikten sonraki artığı, eşelek
Küsüre : Büyük bileği taşı. Kolla çevrilir
Kiren: Kızılcık
Küt iskemle : Küçük ve özel olarak yapılmış bir oturak iskemle
Lağan : Leğen
Makat : Tahta kerevet
Mandal: Kapı kolu
Marsuk : Henüz tam anlamıyla yanmamış kömür
Maymun : Topaç
Mazah yeri : Eğlence yeri
Mida : Mide
Mekük : Mekik
Mıhlama : Bir yemek çeşidine verilen ad
Mumbar : Bağırsak
Motur : Traktör
Nanin: Nalın
Nodul : Ucuna demir çiv çakılmış
Namazlo : Namazlık
Oklo : Oklova
Ötürak : İshal
Örsün : Hamur kesme aracı
Öğendere : Hayvanları sürmeye yarayan çobanların ve çiftçilerin kullandığı uzun sopa
Öyükmek : Batmak
Penak : Penceredeki çevreler
Pıtıl : Yuvarlak köy ekmeği
Pançak : Pençe
Püsürgeç : Saç üzerinde ekmek ve yufka çevirmeye yarayan tahtadan yapılmış araç
Pin : Kümes
Pöhrenk : Lağımlara döşenen topraksu
Pırtı : Basma ve benzeri satılan bez
Saku : Ceket
Savak : Değirmen oluğu
Sile : Gön kazındıktan sonra derinin gömüldüğü yer
Sindik : Pire yavrusu
Soku : Buğdayın ya da bulgurun dövüldüğü içi çukur büyük taş
Sürgüç : Bulaşık bezi
Şilepe : Tatlıdan dolayı yapış yapış olma
Şina : Demir çember bir oturak iskemle
Şibşib : Hızlı hızlı 
Şire : Şıra
Tahtambaç : Evlerde iskele balkon, çıkma
Taslama : Övünme
Toktok : İnce bulgurdan yapılan pilav
Tomafi : Otomobil
Tosba : Kaplumbağa
Töktök : Hindi
Tumman : Don 
Tükmük : Tükürük
Varu : Varır
Vıy : Vay
Yanı : Değil mi
Yanım : Yeğenim
Yanşama : Dırdır etmek, çenelemek
Yansulamak : Yanlışını bulmak
Yarnım sıra : Arkam sıra
Yasduk : Yastık
Yavşuk : Bit yavrusu
Yolu : Çarşamba
Yüzüm Güylü : Yüz üstü
Zahir : Her halde
Zağar : Köpek
Zavrak : Meyve ve sebzelerin henüz olmamış, şekli, hıyar, salatalık
Zuvalamak : Hamuru yuvarlak hale getirmektir, bun zuvala denir
Zibidi : Parasız
Zilli : Oynak
Zıbın : İç Gömleği